موتور بورس از خفگی خارج می‌شود؟
18 مرداد 1404
اشتراک گذاری
محمد ماهیدشتی – تحلیلگر اقتصاد کلان: بازار سهام، هرگز سود بدون زحمت به کسی نمی‌دهد. همیشه سهامداران خسته و ناامید، درست قبل از رشد بزرگ از بازار خارج می‌شوند، جایی که بازار سقف تاریخی خود را لمس کرده، اما در عبور از آن ناکام مانده است. این تسلیم که ظاهراً به “خروج پول حقیقی” تعبیر می‌شود، در واقع فرصتی برای سرمایه‌گذاران نهادی است که با پول، اعتبار، دانش و اطلاعات برتر خود، نبض بازار را به دست بگیرند. افزایش شدید ارزش معاملات در روزهای پس از تنش‌های ژئوپلیتیک اخیر، تغییر مالکیت به نفع نهادهای مالی و ورود بانک‌ها و صندوق‌های درآمد ثابت به ترکیب سهامداران عمده‌ی شرکت‌ها، همگی گواهی بر این مدعا است. به نظر می‌رسد موتور بورس تهران پس از یک دوره‌ی خفگی طولانی، دوباره روشن می‌شود.
ارزندگی فوق‌العاده: عامل کلیدی برای بازگشت
یکی از اصلی‌ترین دلایل این بازگشت، ارزندگی بی‌سابقه‌ی بازار است. ارزش دلاری کل بازار سهام ایران به سطحی بازگشته که آخرین بار ۹ سال پیش شاهد آن بودیم. نسبت‌های مهم ارزش‌گذاری مانند P/E و P/S در پایین‌ترین سطوح خود طی ۴ سال اخیر قرار دارند. در این میان، شرایط برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های اهرمی حتی جذاب‌تر است؛ نسبت P/NAV این شرکت‌ها به سطح بسیار پایینی رسیده و حباب منفی صندوق‌های اهرمی نشان از فرصت خرید بی‌نظیر دارد. در چنین شرایطی، تنها سودآوری شرکت‌ها ملاک نیست، بلکه خالص ارزش دفتری و قیمت دارایی‌های فیزیکی آن‌ها نیز باید مد نظر قرار گیرد. چنین سهامی در شرایط تورمی هم می‌تواند به عنوان یک سپر قوی عمل کند.
فشار بخش واقعی اقتصاد بر سیاست پولی
فشارهای ناشی از افت تولید و سرمایه‌گذاری در بخش واقعی اقتصاد، سیاست‌گذار پولی را مجبور به کاهش نرخ‌های بهره خواهد کرد. با توجه به رکود نسبی حاکم بر اقتصاد، بانک مرکزی چاره‌ای جز تسهیل سیاست‌های پولی نخواهد داشت. این کاهش نرخ بهره، به عنوان مهم‌ترین محرک رشد بورس، می‌تواند نقدینگی را از بازار پول به سمت بازار سهام سرازیر کند و جرقه‌ای برای یک رالی صعودی قدرتمند باشد.
تخفیف سنگین و بازگشت تاریخی
طی ۸۲ روز گذشته، بسیاری از سهام شرکت‌ها تخفیف‌های بیش از ۴۰ درصدی را تجربه کرده‌اند. چنین افت قیمتی سریع و سنگینی، فرصتی تکرارنشدنی برای ورود سرمایه‌گذاران است. تاریخ نشان داده است که بازارهای سهام پس از چنین افت‌های عمده و تیزی، با قدرت بازمی‌گردند. این تخفیف‌ها به نوعی تسویه حساب با سهامداران ضعیف و آماده‌سازی بازار برای ورود پول‌های هوشمند است.
تغییر سیاست‌های کلان صنعتی
تحولات آتی در سیاست‌گذاری‌های کلان نیز می‌تواند به کمک بورس بیاید. احتمال کنار گذاشتن سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری برای محصولات شرکت‌ها، تغییر سیاست سرکوب ارزی و افزایش نرخ ارز در بازار مبادلات و همچنین اعلام اخبار جدید در مورد واگذاری سهام شرکت‌های دولتی، همگی می‌توانند به بهبود سودآوری و افزایش جذابیت سهام منجر شوند.
مالیات بر سوداگری: موتور محرک بورس
ابلاغ قانون مالیات بر سوداگری و سفته‌بازی، که دارایی‌های مختلفی به جز سهام را مشمول مالیات بر سود کوتاه‌مدت کرده است، می‌تواند تقاضای عظیمی را به سمت بازار سهام که معاف از این مالیات است، سوق دهد. این سیاست، به صورت مستقیم سرمایه‌ها را از بازارهای موازی مانند طلا، ارز و مسکن به سمت بورس هدایت خواهد کرد و نقدینگی مورد نیاز برای رشد بازار را فراهم می‌سازد.
تحولات سیاسی و آثار روانی
در نهایت، انتصاب دکتر علی لاریجانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و زمزمه‌هایی در مورد آتش‌بس در جنگ‌های منطقه‌ای یا شروع مذاکرات سیاسی، می‌تواند به کاهش استرس روانی بازار کمک کند. ثبات سیاسی و کاهش تنش‌های ژئوپلیتیک، اعتماد سرمایه‌گذاران را افزایش می‌دهد و زمینه را برای یک دوره‌ی رشد پایدار فراهم می‌سازد.
به نظر می‌رسد مجموعه‌ای از عوامل بنیادی، اقتصادی، سیاسی و روانی دست به دست هم داده‌اند تا بورس تهران را از خفگی نجات دهند و موتور آن را برای یک صعود جدید روشن کنند.
